Yaş ilerledikçe fiziksel sağlığımız kadar zihinsel sağlığımızı da korumak büyük önem taşıyor. Uzmanlar, Alzheimer ve demans gibi çağın yaygın hastalıklarından korunmanın en etkili yolunun zihnimizi aktif tutmak olduğunu vurguluyor.
Yaş ilerledikçe fiziksel sağlığımız kadar zihinsel sağlığımızı da korumak büyük önem taşıyor. Uzmanlar, Alzheimer ve demans gibi çağın yaygın hastalıklarından korunmanın en etkili yolunun zihnimizi aktif tutmak olduğunu vurguluyor. Sosyolog ve Eğitim Danışmanı Barış Balcı, bu konuda önemli önerilerde bulunarak okumanın zihinsel sağlığa katkısını anlattı.
Son yıllarda yapılan araştırmalar, insan ömrünün 50-60 yıl öncesine göre yüzde 50’den fazla uzadığını ortaya koyuyor. Artık ortalama yaşam süresi 80’li yaşlara ulaşmış durumda. Ancak uzun yaşam, zihinsel sağlığın korunmadığı durumda kaliteli bir hayat anlamına gelmeyebilir.
Yaşlanırken beden sağlığına gösterilen özenin aynı şekilde zihinsel sağlığa da gösterilmesi gerektiğini belirten Balcı, "Fiziksel sağlığı korumak için nasıl ki spor yapıyor ve yediklerimize dikkat ediyorsak, zihinsel sağlığı korumak için de beyni beslemek ve aktif tutmak gerekiyor," dedi.
Barış Balcı'ya göre, ileri yaşlarda zihinsel sağlığı korumak için çeşitli yöntemler bulunuyor. "Yeni bir şey öğrenmek, yabancı dil veya müzik aleti çalmayı denemek, satranç gibi zihin egzersizleri yapmak, sanatsal faaliyetlerde bulunmak ve bulmaca çözmek beynimizi canlı tutmanın yollarından bazılarıdır," diyen Balcı, beyin sağlığını destekleyen en önemli alışkanlıklardan birinin düzenli kitap okumak olduğunu belirtti.
"Araştırmalar gösteriyor ki, beyin sağlığını korumak için en etkili eylem her gün düzenli olarak kitap okumak." Kitap okumanın beyindeki etkilerini bilimsel bir açıdan ele alan Balcı, "FMRI gibi özel görüntüleme cihazlarıyla yapılan araştırmalar, farklı aktiviteler esnasında beyindeki çeşitli bölgelerin uyarıldığını gösteriyor. Ancak kitap okurken, zihnin çok daha fazla bölgesi aktif hale geliyor," dedi.
Okumanın, adeta sürdürülebilir bir sağlık hizmeti sunduğunu ifade eden Balcı, zihinsel fonksiyonların kaybını önlemenin en güçlü yollarından biri olarak bu alışkanlığı önerdi. Son yıllarda bilim dünyasında öne çıkan nöroplastisite kavramına da değinen Barış Balcı, beynin yeni deneyimler ve öğrenilenler doğrultusunda sürekli olarak değiştiğini söyledi.
"Yeni bir şey öğrenmek, yeni bir deneyim yaşamak veya beceri geliştirmek beyin hücrelerinde yeniden canlanma sağlar ve yeni bağlantılar kurulmasına olanak tanır," diyen Balcı, bu süreçlerin zihinsel sağlığı güçlendirdiğine dikkat çekti.
Kitap okumanın yalnızca zihinsel değil, ruhsal sağlığa da olumlu etkileri olduğunu vurgulayan Balcı, "Stres, bazen kişinin basit şeyleri bile yapamaz hale gelmesine neden olabilir. Bu gibi durumlarda yürüyüş veya nefes egzersizi kadar etkili olan başka bir yöntem de okumaktır," dedi. Bibliyoterapi adı verilen kitaplarla terapi yönteminin, ruh sağlığını destekleyen ve stresi azaltan etkisi kanıtlanmış bir uygulama olduğunu ekledi.
Kitap seçimi konusunda da önerilerde bulunan Barış Balcı, "Yemek gibi kitap okumak da kişisel beğenilere göre şekillenir. Bazı insanlar sebze yemeğini tercih eder, bazıları et yemeyi sever; benzer şekilde herkesin ilgi alanına ve beğenisine uygun kitaplar okuması önemlidir," dedi.
Yeni başlayanlar için kolay anlaşılır ve sade dille yazılmış kitapları öneren Balcı, "Martı, Küçük Prens, Sol Ayağım, Beyaz Zambaklar Ülkesinde, Simyacı, Negatif Limanlardan Pozitif Sulara ve İyi Hissetmek gibi kitaplar hem yeni okurlar hem de yetişkinler için zengin içerikler sunar," şeklinde konuştu. Sonuç olarak, yaşam kalitesini artırmak ve yaşlılık döneminde zihinsel sağlığı korumak için düzenli okuma alışkanlığı edinmek büyük önem taşıyor.
Kaynak : https://www.medyagazete.com